Endometriozis ve Kısırlık

Endometriozisli hastaların % 30-40’ında fertilite sorunu yaşanabilir. Eğer varsa yumurtalıklar, tüpler ve onların etrafındaki yapışıklıklar, pelvik anotomide ortaya çıkan sorunlar gebelik şansını mekanik olarak azaltmaktadır. Yani sperm ve yumurta hücrelerinin karşılaşmasını güçleştirmekte bazen imkansız hale getirebilmektedir.

 Endometriozis odakları tarafından prostoglandinler ve diğer bazı üreme hücrelerine zararlı salgılar üretilebilir. Bu sıvılar ve salgılar tubal motiliteyi, folikülogenezi ve korpus luteum fonksiyonlarını etkileyebilir. Peritoneal makrofajlar artmıştır. Bunlar da gametler (sperm ve oosit) üzerine olumsuz etki yapabilmektedir.

Endometriozis sıklıkla ilerleyici bir hastalık olduğundan hafif düzeydeki hastalığın tedavisi tartışmalıdır. Laparoskopi sırasında görülen odakların laser veya elektrokoter ile yakılmasının gebelik oranlarını artırdığını belirten çalışmalarda iki farklı taraf oluşmuştur.

Adenomyozis denilen durum ise endometrıum adacıklarının rahim duvarı içinde bulunmasına denir. Bu durum kadında bütün ay boyunca kahve renkli bir akıntı ile kendini gösterebilir. Bu durumun tanısı oldukça zordur. Tecrübeli bir hekim ultrason bulgusu ve hastanın klinik bulgusu ile durumdan şüphelenebilir. Hastanın kısırlık sorunu olup olmadığına göre takip ve yönetim farklılık gösterebilir.

Takip ve tedavide tartışmalı konular olduğu gibi, eğer tüp bebek tedavisi yapılacak ise yine tartışılması gereken önemli noktalar vardır. Örneğin,

Endometriozis IVF (tüp bebek) sonuclarina etkili mi?

• Endometrioma (çikolata kisti) varlığı fertiliteyi etkiliyor mu?
• Tüp bebek öncesi endometrioma cerrahisi sonuçları etkiliyor mu?

• Başarısız IVF sonrası cerrahi faydalı mı?
• IVF oncesi depo GnRHa faydalı mı?
• Endometrioma varlığında yumrta toplanmasında risk var mı?
• Tekrarlayan endometriomanın yönetimi (Cerrahi vs. ivf)
• Hangi protokol??

Son yıllarda ileri evre endometriozis, ve adenomyozis olgularında ultra-long agonist protokol ile çok iyi sonuçlar almaktayız. Gebelik oranlarımız transfer başına yüksek şanslı olgularla aynı oranlara ulaşmaktadır.