Koroner arter hastalığı (kardiyovasküler hastalık) en sık görülen kalp rahatsızlıklarından biridir ve oluşturduğu hayati riskler nedeniyle dikkat çekmektedir. Zamanında fark etmez ve önlem almazsanız kalp krizine yol açan bir süreç meydana gelebilir. Erken tanı ile yaşam tarzı değişiklikleri, hastalığa yakalanma riskini azaltır.
Koroner arterler ne işe yarar?
Kalbiniz sürekli bir pompa gibi çalışır ve tüm vücudunuzun kan ihtiyacını karşılar. Bu işi yapabilmek için kalbin kendisi oksijen bakımından zengin kana ihtiyaç duyar. Bu kan, koroner arterler yoluyla kalbinize iletilir. Kısacası kalbiniz, koroner arterleriniz tarafından sağlanan kana bağlıdır.
Koroner arterleri, kalpten gelen kanın tüm vücuda dağıtıldığı en büyük damar olan aortun ilk dalları olarak düşünebilirsiniz. Sol koroner arter ve sağ koroner arter daha küçük dallara bölünerek tüm kalbi besler.
Sağlıklı arter
Bir koroner arterin içi sağlıklı olduğunda, kan o damardan kolayca akar. Bu, kalbinizin ihtiyaç duyduğu oksijeni almasını sağlayacaktır. Aktif olduklarında, sağlıklı arterler kalbin artan ihtiyaçlarını kolaylıkla karşılayabilir.
Hasarlı arter
Bir arterin iç tabakası yüksek kolesterol, yüksek tansiyon veya sigara nedeniyle zarar görebilir. Bu, arter duvarında plak (yağ ve kalsiyum birikintileri) oluşumuna yol açar. Bu nedenle kan eskisi kadar kolay akamaz. Bu durum, koroner kalp hastalığının başlangıcı anlamına gelir.
Dar arter
Plak oluştukça arter daralır ve kalp kasına kan akışı aşırı derecede azalır. Kalpte oksijen açlığı meydana gelir ve bu da göğüs ağrısına neden olabilir.
Tıkalı arter
Daralmış bir arter pıhtı tarafından tamamen bloke edildiğinde kalp krizi (miyokard enfarktüsü) meydana gelir. Oksijenden zengin kan yokluğunda bu bölgedeki kalp kasları geri dönüşü olmayan bir şekilde hasar görür.
Nedenler
Koroner arter hastalığı, kalbi besleyen ve damarı uzun yıllar tıkayan damarlar olan koroner arterlerin duvarlarında kolesterol içeren yağlı plakların birikmesi sonucu ortaya çıkar.
Damar duvarında yağ birikimine ateroskleroz denir. Aterosklerozda, kardiyovasküler sistemin kademeli olarak tıkanması, kalp kasının uzun vadede oksijen eksikliği ve kalp yetmezliği yaşamasına neden olur.